Meditasyon, insanların fiziksel ve ruhsal sağlıklarını hem korumak hem de güçlendirmek için çok eski çağlardan beri başvurdukları yöntemlerdendir. İlk olarak uzak Asya bölgesinde ortaya çıkan ve çeşitli yollarla dünyanın farklı alanlarına yayılan meditasyon günümüzde de şifa amacıyla halen daha yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Elde edilmek istenilen fayda doğrultusunda meditasyonlar da çeşitlenmektedir. Ancak hangi tür meditasyon yapılırsa yapılsın, nefes egzersizleri önemli bir yer tutmaktadır. Her meditasyona başlamadan önce birkaç dakika boyunca yapılacak nefes egzersizleri ile daha fazla odaklanma ve meditasyon esnasında rahatlama sağlanabilmektedir. Meditasyondan beklenen etkiyi alabilmek için, nefes alma egzersizlerine özen gösterilmelidir. Bu noktada çok farklı meditasyon nefes teknikleri bulunmaktadır.
Karın Nefesi
Karın nefesi, meditasyon nefes teknikleri arasında en sık başvurulan ve uygulanması en kolay olan nefes tekniği olarak kabul edilmektedir. Karın nefesi yönteminde öncelikle eller karın üzerine konulmalı ve sonrasında da derin bir nefes alınmalıdır. Eller ile karnın şiştiği hissedilmeli ve aynı zamanda huzurun, rahatlığın, doğanın güzelliklerinin içe doğru çekildiği düşünülmelidir. Daha sonra nefes çok yavaş bir şekilde bırakılmalı ve karındaki hava yavaşça boşaltılmalıdır. Karın nefesinde nefes alma işlemi güçlü, verme işlemi ise tam aksi şekilde hafifçe yapılmalıdır.
Kaphalabhati Nefesi
Meditasyon nefes teknikleri arasında sık başvurulan tekniklerden biri olan kaphalabhati tekniği, beyne daha çok kan ulaşmasını ve bu sayede beynin çalışma hızının arttırılmasını sağlamaktadır. Bu nefes tekniği, özellikle doğada uygulandığı zaman zihnin önemli ölçüde uyarılmasını sağlamaktadır. Kaphalabhati tekniğinde nefes karın nefesinde olduğu gibi güçlü değil, hızlı şekilde alınmaktadır. Yani kısa ve güçlü ama birbirini takip eden nefesler şeklinde gerçekleştirilmektedir. Hiç ara vermeden birkaç dakika yapılması gereken bu nefes tekniği, aynı zamanda kan dolaşımının düzenlenmesine ve beyin fonksiyonlarının daha etkin hale gelmesine yardımcı olmaktadır.
S Nefesi
İnsanların gündelik yaşamlarında aldıkları nefeslerin dörtte birlik oranı akciğerlerinde kalmakta ve tam olarak boşalmamaktadır. Bu nefesin boşalmaması ise bazen şişkinlik ve daha farklı sorunlara yol açmaktadır. İçeride kalan nefesin tamamen boşaltılabilmesi için S nefesi kullanılması gereklidir. Meditasyon nefes teknikleri arasında yer alan bu teknikte, nefes alınmadan yalnızca s sesi çıkarılarak akciğerlerin boşaltılması sağlanmaktadır. Meditasyon öncesinde bu egzersizin yapılması ve akciğerlerin boşalması, meditasyonun daha rahat yapılmasını ve farklı nefes egzersizleri ile akciğerlerin temiz hava doldurulmasını sağlamaktadır.
Meditasyon Nefes Alma Tekniklerinin Yararları
Meditasyon öncesinde nefes tekniklerinden yararlanmanın sağlamış olduğu pek çok fayda bulunmaktadır. Bu faydaların terk edilmemesi ve meditasyondan gerçek anlamda verim alınabilmesi için nefes egzersizleri ihmal edilmemelidir. Bu egzersizlerin sağladığı yararlardan bazıların şu şekilde sıralamak mümkündür:
Zihinsel Sakinlik: Meditasyon öncesinde nefes egzersizi yapmak, her şeyden önce zihnin sakinleşmesine yardımcı olmaktadır. Başka hiçbir şey düşünmeden yalnızca derinden nefes alıp vererek sakinleşmek ve bu sakinlik ile meditasyona başlamak oldukça önemlidir. Bunu yapmadan doğrudan meditasyona başlamak, odaklanma sorunu yaratabilmektedir.
Bedensel Denge: Hareketsiz anlarda ya da gündelik yaşamda insan bedeninde dengesizlikler oluşabilmektedir. Bu dengesizlikler genellikle kan dolaşımının yetersiz olmasından kaynaklanmaktadır. Nefes egzersizleri ise bedensel dengenin sağlanmasını, temiz havanın ve kanın vücudun tüm hücrelerine eşit olarak taşınmasını sağlamaktadır.
Bedeni Canlandırır: Meditasyon öncesi nefes egzersizleri, bedendeki atıl havanın tahliye edilmesini ve sonrasında da temiz hava ile bedenin buluşmasını sağlayarak enerji elde edilmesini sağlamaktadır. Bu sayede vücut daha canlı hale gelmekte ve meditasyona daha fazla pozitif enerji ile başlanabilmektedir.